|
|
Linio 1: |
Linio 1: |
− | * Reiru al la [[Ĉefpaĝo]]
| |
− | <hr>
| |
− | <br>
| |
| | | |
− | === Kiu mordas kiun? ===
| |
− |
| |
− | <span style="font-size:80%">Publikigita la 19an de Majo 2015 de Aleksandro Shlafer</span>
| |
− |
| |
− | <pre>DEMANDO [2015.05.09]
| |
− |
| |
− | Kiam oni diras “la mordo de la hundo”, ĉu tio signifas,
| |
− | ke la hundo estas mordanta au mordata?
| |
− |
| |
− | Dankon!
| |
− | </pre>
| |
− |
| |
− | '''RESPONDO'''
| |
− |
| |
− | Kara samideano,
| |
− |
| |
− | La prepozicio “de” estas tre vastasenca. Principe, depende
| |
− | de la kunteksto kaj situacio, eblas ambaŭ signifoj, pri kiuj
| |
− | vi demandas. Ekzistas pluraj manieroj eviti tian ambiguecon,
| |
− | se oni celas klarecon.
| |
− |
| |
− | Estas notinde, ke tiaspeca plursignifeco ekzistas ne nur
| |
− | en Esperanto, sed en multegaj aliaj lingvoj. Ĝi estis bone
| |
− | konata jam dum la klasika antikveco.
| |
− |
| |
− | Preskaŭ ĉiu gramatika priskribo de Esperanto traktas tiun
| |
− | ĉi temon. Jen referenco al la koncerna loko en la rete
| |
− | konsultebla Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko de
| |
− | akademiano (kaj membro de la Lingva Konsultejo) Bertilo
| |
− | Wennergren:
| |
− |
| |
− | http://bertilow.com/pmeg/gramatiko/rolmontriloj/rolvortetoj/de/aga_o-vorto.html
| |
− |
| |
− | Amike,
| |
− | -Aleksandro
| |
− | —–-
| |
− | Alexander Shlafer
| |
− | Direktoro de la Konsultejo de la Akademio de Esperanto
| |
− |
| |
− |
| |
− | ----
| |
− |
| |
− |
| |
− | === “Mia amiko”? “Amiko mia”? ===
| |
− |
| |
− | <span style="font-size:80%">Publikigita la 24an de Aprilo 2015 de Aleksandro Shlafer</span>
| |
− | <pre>DEMANDO [2014.10.05]
| |
− |
| |
− | 1. Ĉu oni povas uzi posedan pronomon post substantivo
| |
− | en ordinara Esperanto (ne en beletristiko)?
| |
− |
| |
− | 2. Ĉu la sekvanta frazo estas ĝusta?
| |
− |
| |
− | Amiko mia venu al mi!
| |
− | </pre>
| |
− |
| |
− | '''RESPONDO'''
| |
− |
| |
− | 1. Jes, oni povas meti posedan pronomon post substantivo.
| |
− | Inter la formoj “mia amiko” kaj “amiko mia” ekzistas stila
| |
− | aŭ fokusa diferenco, kiun oni povas uzi ne nur en beletristiko,
| |
− | sed ankaŭ en ĉiutaga, scienca kaj aliaj parol-formoj.
| |
− |
| |
− | 2. La frazo
| |
− |
| |
− | ''Amiko mia venu al mi!''
| |
− |
| |
− | estas gramatike senerara.
| |
− |
| |
− | Ni ne povas konfirmi, ke ĝi estas “ĝusta” en la senco, ke ĝi
| |
− | esprimas la intencitan sencon, ĉar ni ne scias, kion oni
| |
− | intencis esprimi per tiu ĉi frazo.
| |
− |
| |
− | Ekzemple, la frazo, pri kiu vi demandas, kaj la frazo
| |
− |
| |
− | ''Amiko mia, venu al mi!''
| |
− |
| |
− | havas malsamajn sencojn. La senco-diferenco estas simila
| |
− | al la diferenco inter la frazo
| |
− |
| |
− | ''Dio savu nin!''
| |
− |
| |
− | kiu esprimas ĝeneralan deziron, ke io okazu, kaj la frazo
| |
− |
| |
− | ''Dio, savu nin!''
| |
− |
| |
− | kiu esprimas rektan peton/postulon (aŭ preĝon).
| |
− |
| |
− | Amike,
| |
− | -Aleksandro
| |
− | —–-
| |
− | Alexander Shlafer
| |
− | Direktoro de la Konsultejo de la Akademio de Esperanto
| |
− |
| |
− |
| |
− | ----
| |
− |
| |
− |
| |
− | === Kiel esperantigi la anglajn terminojn “hydrogen peroxide” kaj “shungite” ===
| |
− |
| |
− | <span style="font-size:80%">Publikigita la 24an de Aprilo 2015 de Aleksandro Shlafer</span>
| |
− | <pre>
| |
− | DEMANDO [2015.02.22]
| |
− |
| |
− | Mi ne povas trovi Esperanto-tradukon de la anglaj vortoj
| |
− | “hydrogen peroxide” (kemia substanco uzata en medicino)
| |
− | kaj “shungite” (mineralo de Karelio). Ĉu vi povus helpi al mi?
| |
− | </pre>
| |
− |
| |
− | '''RESPONDO'''
| |
− |
| |
− | La respondo pri H2O2 troveblas kaj en Vikipedio kaj en la (reta) PIV2:
| |
− |
| |
− | PEROKSIDO. oksido, kies oksigen-enteno estas pli granda ol tiu
| |
− | de la plej kutima oksido: hidrogena peroksido (aŭ oksigena
| |
− | akvo), H2O2; natria oksido (Na2O), natria peroksido (Na2O2);
| |
− | peroksidoj estas ofte malstabilaj k facile malkomponiĝas al
| |
− | normala oksido k libera oksigeno.
| |
− |
| |
− | La mineralo klare devas esti “ŝungito”, laŭ la loknomo «Шуньга́»,
| |
− |
| |
− | bg Шунгит
| |
− | cs Šungit
| |
− | de Shungit
| |
− | en Shungite
| |
− | fr Shungite
| |
− | hu Sungit
| |
− | pl Szungit
| |
− | ro Shungit
| |
− | ru Шунгит
| |
− | uk Шунгіт
| |
− |
| |
− | Amike,
| |
− | -Aleksandro
| |
− | —–-
| |
− | Alexander Shlafer
| |
− | Direktoro de la Konsultejo de la Akademio de Esperanto
| |
− |
| |
− |
| |
− | ----
| |
− |
| |
− |
| |
− | === Kiel esperantigi la anglajn esprimojn ''“Wellness Center”'' kaj ''“wellness weekend”''? ===
| |
− |
| |
− | <span style="font-size:80%">Publikigita la 16an de Oktobro 2014 de Aleksandro Shlafer</span>
| |
− | <pre>DEMANDO [2014.10.03]
| |
− |
| |
− | Kio estas la Esperanta traduko de “Wellness Center” aŭ
| |
− | “wellness weekend”?
| |
− | </pre>
| |
− |
| |
− | '''RESPONDO'''
| |
− |
| |
− | “Centro de Bonfartigo” (aŭ “Bonfartiga Centro”) kaj
| |
− | “bonfartiga semajnofino” respektive. Tiaj tradukoj
| |
− | estas, laŭ ni, lingve ekvivalentaj al la anglalingvaj
| |
− | esprimoj el via demando, kvankam evidente malpli kutimaj.
| |
− |
| |
− | Eble indas mencii, ke oni ne opiniu, ke tiaj mallongaj esprimoj
| |
− | estas (aŭ devas esti) plenaj kaj detalaj priskriboj de la nocioj,
| |
− | pri kiuj vi demandas kaj kiuj, krome, signife varias laŭ landoj
| |
− | kaj (sub)kulturoj. Ili ja povas servi kiel konvenciaj etikedoj
| |
− | same en Esperanto, kiel en la angla.
| |
− |
| |
− | Amike,
| |
− | -Aleksandro
| |
− | —–-
| |
− | Alexander Shlafer
| |
− | Direktoro de la Konsultejo de la Akademio de Esperanto
| |
− |
| |
− |
| |
− | ----
| |
− |
| |
− |
| |
− | === Pri “do” kaj “ja” ===
| |
− |
| |
− | <span style="font-size:80%">Publikigita la 17an de Septembro 2014 de Aleksandro Shlafer</span>
| |
− | <pre>DEMANDO [2014.09.04]
| |
− |
| |
− | D-ro Alexander Shlafer
| |
− | Sekcio Lingva Konsultejo de la AdE
| |
− | Saluton, estimata s-ano!
| |
− |
| |
− | Mi kontaktas vin pro la afero, pri kiu mi tre bezonas helpon:
| |
− | kiam kaj kiel mi devas uzi la konjunkcion “do” kaj la adverbon “ja”?
| |
− |
| |
− | Mi scias la signifon de tiuj du vortetoj hispanlingve,
| |
− | sed, kiam mi provas ekuzi ilin mi sentas min malkomforta
| |
− | kaj sendecida; mi ne trovas la ĝustan momenton
| |
− | por aligi ilin al mia parolado aŭ skribado; estas malfacile
| |
− | por mi enigi ilin en frazon – tio okazas neglate al mi.
| |
− | </pre>
| |
− |
| |
− | '''RESPONDO'''
| |
− |
| |
− | Kara samideano,
| |
− |
| |
− | La uzado de tiuj du vortetoj estas bone klarigita en Plena Manlibro
| |
− | de Esperanta Gramatiko (PMEG) de Bertilo Wennergren:
| |
− |
| |
− | http://bertilow.com/pmeg/gramatiko/e-vortecaj_vortetoj/ceteraj/do.html
| |
− |
| |
− | http://bertilow.com/pmeg/gramatiko/e-vortecaj_vortetoj/ceteraj/ja.html
| |
− |
| |
− | Amike,
| |
− | -Aleksandro
| |
− | —–-
| |
− | Alexander Shlafer
| |
− | Direktoro de la Konsultejo de la Akademio de Esperanto
| |
− |
| |
− |
| |
− | ----
| |
− |
| |
− |
| |
− | === Kial ĉapelitaj literoj ne havas apartajn sekciojn en la vortaro de la Fundamento? ===
| |
− |
| |
− | <span style="font-size:80%">Publikigita la 17an de Septembro 2014 de Aleksandro Shlafer</span>
| |
− |
| |
− | <pre>DEMANDO [2014.08.31]
| |
− |
| |
− | Saluton!
| |
− |
| |
− | Mi havas demandeton, kiun vi espereble povos respondi.
| |
− | En la unua libro, unuaj vortaretoj kaj lernolibroj la ĉapelitaj
| |
− | literoj ĉiam kiel estas en memstaraj sekcioj en la vortaroj
| |
− | aŭ vortaretoj. Kial do en la Fundamento ili estas kunigitaj
| |
− | en la sama sekcio kun la respektivaj neĉapelitaj literoj?
| |
− | </pre>
| |
− | '''RESPONDO'''
| |
− |
| |
− | Kara samideano,
| |
− |
| |
− | Tio efektive ŝajnas stranga – eĉ kaprica! – unufoja elekto
| |
− | de Zamenhof.
| |
− |
| |
− | En ĉiuj versioj de la Unua Libro Zamenhof rezervis por ĉiu
| |
− | Esperanta litero apartan sekcion. Poste en la Universala
| |
− | Vortaro li uzis la sistemon, pri kiu vi demandas, kaj post
| |
− | tio nek Zamenhof, nek iu alia apenaŭ revenis al tiu nekonvena
| |
− | vortaranĝo.
| |
− |
| |
− | Ni povas nur konjekti, kial okazis tiu unufoja decido, tamen
| |
− | nun la afero apenaŭ gravas – ĝi estas nur historia kuriozaĵo.
| |
− |
| |
− | Amike,
| |
− | -Aleksandro
| |
− | —–-
| |
− | Alexander Shlafer
| |
− | Direktoro de la Konsultejo de la Akademio de Esperanto
| |
− |
| |
− |
| |
− |
| |
− | == '''Al la [[Respondoj de la Lingva Konsultejo (parto 10)]] ->''' ==
| |